Chromia, zincir üstü yapay zeka için veri altyapısını devreye aldı

Tiger Research tarafından yakın zamanda yayımlanan bir rapora göre, Chromia’nın sunduğu *on-chain* vektör veri tabanı teknolojisi, yapay zeka(AI) ile blokzincir teknolojisinin birleşmesinde ‘temel altyapı’ haline gelmeye başladı. Bu teknoloji, Web2’ye karşı rekabet edebilecek bir maliyet verimliliği ve geliştirme kolaylığı sağlamasının yanı sıra, vektör tabanlı AI analiz özelliklerini blokzincir üzerinde çalıştırarak iki teknolojinin *doğrudan entegrasyonuna* olanak tanıyor.

Yapay zekanın her sektöre hızla yayılmasına rağmen, blokzincirle entegrasyonu hem teknik karmaşıklık hem de maliyet nedeniyle sınırlı kaldı. Bugüne kadar birçok AI-Web3 projesi yalnızca pazarlama odaklı kalırken, somut teknolojik entegrasyon konusunda başarısız oldu. Bu başarısızlıklar sonucu, bu projelerin piyasa değerlerinde %90’dan fazla düşüş yaşandı. Tiger Research, bu durumun temel nedeninin *zincir içi veri kullanımındaki teknik engeller* olduğunu belirtiyor. Analize göre, bu engeller kaldırılmadıkça yapay zeka ve blokzincirin tam anlamıyla kaynaşması mümkün değil.

Bu engelleri aşmak amacıyla Chromia, PostgreSQL tabanlı PgVector modülünü kullanarak ilk *on-chain vektör veri tabanı* sistemini hayata geçirdi. Vektör veri tabanı, metin, görsel, ses gibi yapısal olmayan verileri sayısal vektörlere dönüştürerek sınıflandırma ve benzerlik temelli analizler yapmaya olanak tanıyor. Bu özellik, yapay zekanın anlam temelli veri işleme yetenekleriyle blokzincirin güvenilirliği ve şeffaflığını aynı çatı altında birleştirmesi bakımından dikkat çekiyor.

Chromia’nın bu yeni nesil veri altyapısı, Mart 2025’te Mimir ana ağı üzerinde faal hale geldi. SCU(Server Computation Unit) adlı sunucu kiralama modeline dayalı sistem, benzer bulut tabanlı hizmetlere kıyasla yaklaşık %57 daha düşük maliyet sunuyor. Ayrıca, geleneksel blokzincir sistemlerinde ayrı işlenen harici AI sistem entegrasyonlarını ortadan kaldırarak, verinin saklanmasından analizine kadar tüm süreci *tamamen zincir içinde* yönetiyor. Tiger Research, bu çok katmanlı entegrasyonun hem yatırımcı hem de kullanıcılar için güven ve verimlilik sağladığını belirtiyor.

Uygulama örnekleri de görünmeye başladı. ‘AI Web3 Araştırma Merkezi’ adlı proje, bu vektör veri tabanını kullanarak kullanıcı taleplerine göre verileri *zincir üstü* vektörler halinde analiz ediyor ve AI aracılığıyla en uygun bilgiyi sunuyor. Bu sistem, yalnızca AI tabanlı blokzincir uygulamalarına giriş engelini azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda zengin veri bağlantılarıyla *büyük AI öğrenme döngüsüne* (AI flywheel) olanak sağlayacak bir sistemin temellerini atıyor.

İleriye dönük olarak Chromia, üç ana stratejiye odaklanmayı planlıyor: EVM indeksleme yeteneklerinin geliştirilmesi, yapay zeka çıkarım fonksiyonlarının artırılması ve iş birliği temelli ekosistem genişlemesi. Bu kapsamda, blokzincir üzerinde karmaşık sorgulamaları sadeleştirmeyi ve açık kaynak AI modelleriyle sorunsuz entegrasyon sağlayarak geliştirici dostu bir yapı oluşturmayı hedefliyor.

Bu araştırma, Chromia’nın dünya genelinde ilk kez *zincir üzerinde çalışan AI* ortamını başarıyla oluşturduğunun önemli bir göstergesi. Aynı zamanda blokzincirin yalnızca bir ödeme ya da veri saklama aracı olmanın ötesine geçerek, *ileri düzey yapay zeka işlemleri için bir platform* haline gelmeye başladığını ortaya koyuyor. Önümüzdeki 1–2 yıl içinde yeterli kullanım örnekleri ve sağlam bir token ekonomisi oluştuğu takdirde, Chromia’nın AI-Web3 ekosisteminde merkezi bir rol üstlenmesi bekleniyor.