Kod Kanundur: Kriptoda özgürlük ideali ve iki büyük hack yeniden gündemde

“Piyasa” özgürlüğünün hüküm sürdüğü ve “devlet” adlı kötülüğün bastırıldığı bir dünya, gerçekten de mükemmel bir özgürlük alanı olabilir mi? Bu soru etrafında şekillenen yeni belgesel *Kod Kanundur (Code is Law)*, 21 Ekim’de Apple TV+, Amazon Prime Video ve YouTube Movies üzerinden yayımlanacak. Yönetmen James Craig, kripto para dünyasının en sarsıcı iki hack olayına odaklanarak, kodların mutlak bir yasa olarak kabul edilmesi gerekip gerekmediğini sorguluyor.

Belgesel yalnızca saldırı tekniklerini ya da suç örüntülerini göstermekle kalmıyor. *Hacker’ların dünya görüşlerine ve inançlarına*, ayrıca kriptografi ve blockchain teknolojilerinin felsefi boyutlarına da derinlemesine dalıyor. Craig, sorgulayıcı bir bakış açısıyla “kod gerçekten yasa olabilir mi?” sorusunu temel mesele haline getiriyor. Film, yalnızca kripto para kullanıcılarını değil, aynı zamanda dijital toplumda nasıl yaşadığımızı da yeniden düşünmeye davet ediyor.

İlk olay, 2014 yılında gerçekleşen Mt. Gox borsa saldırısı. Dönemin en büyük Bitcoin(BTC) borsası Mt. Gox, yaklaşık 850 milyon dolar (yaklaşık 1 trilyon 181 milyar won) değerinde Bitcoin’in bir saldırı sonucu kaybolmasıyla iflas etti. Bu olay, dijital varlık endüstrisi genelinde ciddi bir uyarı etkisi yarattı.

İkinci örnek ise 2016’da yaşanan ünlü The DAO saldırısı. Ethereum(ETH) ekosisteminin erken döneminde kurulan ilk merkeziyetsiz otonom organizasyon DAO; akıllı sözleşmelerle çalışan, büyük ilgi gören bir sistemdi. Ancak yaklaşık 60 milyon dolar (yaklaşık 834 milyar won) değerindeki kullanıcı fonları kötüye kullanıldı. Bu saldırı yalnızca teknolojik bir açık değil, aynı zamanda “kod kanundur” idealine yönelik temel bir meydan okumaydı.

Belgesel, bu olayların yüzeyinde kalmayıp, onların Bitcoin ve Ethereum gibi blockchain projelerinin hayalini kurduğu ‘ideal dünya’ ile nasıl çatıştığını aktarıyor. Anonimlik ve özerkliğin esas olduğu, devlet müdahalesinden uzak ekonomik bir sistem kurma çabası; cazip olduğu kadar, riskler ve belirsizliklerle de dolu. Bu nedenle *her şeyi koda bırakmak akılcı mı* sorusu kaçınılmaz hale geliyor.

Özellikle Başkan Trump’ın yeniden seçilme ihtimalinin gündemi meşgul ettiği şu günlerde; devlet müdahalesinin azaltılması ve serbest piyasanın genişletilmesi yönündeki politik söylemlerle bu belgeselin verdiği mesaj daha da *anlam* kazanıyor. Sonuç olarak belgesel, ‘özgürlük’ adı altında *kimin ne tür bedeller ödediğini* yeniden düşünmeye zorluyor.