2025’in üçüncü çeyreğinde, Tezos(Tezos) ekosistemi hem *işlem hacmi* hem de *kilitli toplam değer (TVL)* gibi temel metriklerdeki artışla birlikte, ağ yükseltmeleri sayesinde *ölçeklenebilirlik* ve *istikrarı* bir arada yakaladı. 24’ünde (yerel saatle), Messari Research tarafından yayımlanan son raporda, Tezos’un birinci katman çözümü (L1) ile Etherlink adını taşıyan ikinci katman ağı (L2) birlikte ele alındı ve her iki protokolün performansı kapsamlı şekilde değerlendirildi.
Raporda, Tezos L1’in bu çeyrekte toplam 4,3 milyon işlem gerçekleştirdiği ve bu sayının bir önceki çeyreğe göre %21,5 oranında arttığı vurgulandı. Özellikle Temmuz ayında işlem sayısı 4,7 milyona ulaşarak rekor kırdı. Akıllı sözleşme çağrıları %15,5, günlük aktif adres (DAA) sayısı ise %8,6 büyüme gösterdi. Öte yandan, Etherlink L2’de toplamda 12,2 milyon işlem gerçekleşti ancak bu, geçen çeyreğe kıyasla %40,1’lik bir düşüşe işaret ediyor. Bu dalgalanmanın ardında, Kernel 4.1 yükseltmesi sonrası gelen daha düşük işlem ücretleri ve daha yüksek verimlilik olduğu belirtiliyor.
Teknik açıdan en dikkat çeken gelişmelerden biri, Tezos’un Seul protokol yükseltmesi oldu. Messari’ye göre bu yükseltmeyle birlikte ağ; *yerleşik çoklu imza* hesapları, *entegre ispat sistemleri* ve *basitleştirilmiş unstaking* gibi işlevleri desteklemeye başladı. Kullanıcı deneyimi ve ağın konsensüs mekanizması da bu sayede geliştirildi. Etherlink tarafında ise, Kernel 4.1’in devreye alınmasıyla *gaz tahmini* sistemi elden geçirildi, saniyede işlenen gaz miktarı ise 4 milyona çıkarılarak işlem verimliliğinde *ciddi bir artış* sağlandı.
Finansal veriler açısından bakıldığında, Tezos’un yerel token’ı XTZ bu çeyrekte %24,1 artışla 0,54 dolardan 0,67 dolara yükseldi. Bu artış piyasadaki aktif dolaşım değeri olan *sirkülasyon piyasa değeri*ni de %25,4 oranında yükselterek 708 milyon dolara ulaştırdı. Ekosistemin genelindeki DeFi TVL ise çeyreklik bazda %13,1 artarak 45,1 milyon dolara ulaştı. Bu alandaki başlıca katkıyı ise 31,4 milyon dolarlık değeriyle Youves sağladı.
Etherlink’in TVL verileri çeyrek başlarında büyük bir düşüş yaşamış olsa da, çeyrek sonunda 84,4 milyon dolara ulaşarak önceki çeyreğe göre %56,4’lük etkileyici bir toparlanma gösterdi. Messari, bu yükselişte Apple Farm sezon 2’nin yeniden başlaması, hızlı çekim özelliğinin tanıtılması ve Curve protokolünün büyümesi gibi etkenlerin öne çıktığını belirtti. Tek başına Curve, TVL’sini %563,6 oranında artırarak 31 milyon dolara ulaştı ve Etherlink L2 içindeki en büyük DeFi protokolü konumuna geldi.
Güvenlik ve ağ yapısı bakımından da Tezos kayda değer ilerleme kaydetti. Likit Hisse Kanıtı (LPoS) tabanlı doğrulayıcı ağı, doğrulayıcı sayısında hafif bir düşüş yaşasa da *toplam stake miktarını* sabit tutarak ağın merkeziyetsizliğini ve dayanıklılığını güçlendirdi. XTZ stake oranına göre ayarlanan dinamik token arz modeli ise hem enflasyonu dizginleme hem de ekonomik teşviklerin hizalanması açısından önemli rol oynamaya devam ediyor.
Geleceğe dönük olarak öne çıkan gelişmelerden biri de Etherlink’in planladığı *Ebisu yükseltmesi*. Bu yükseltme ile Ethereum’un yeni execution layer sürümü olan *Prague* ile teknik uyumluluk hedefleniyor. EIP-7702, 2537 ve 7623 gibi özelliklerin L2’ye entegre edilmesi sayesinde Etherlink’in daha gelişmiş bir EVM uyumluluğuna ve yüksek performansa ulaşması bekleniyor.
NFT tarafında ise Objkt platformu üzerinden artan işlem hacmi dikkat çekti. Dijital sanat projeleri, sergiler ve küresel girişimlerle olan iş birlikleri, Tezos’un kültürel değerini ve ağ trafiğini artırmada önemli rol oynadı.
Genel bir değerlendirme yapıldığında, Tezos 2025’in üçüncü çeyreğinde protokol, ekonomi ve ekosistem ölçeğinde dengeli bir büyüme sergileyerek dikkat çekici bir ilerleme kaydetti. Yükselen teknik altyapı ve istikrarlı yönetişim bu başarıyı destekledi. Messari, bu dinamiklerin dördüncü çeyrekte büyümenin de temelini oluşturacağını ve Tezos’un *modüler blokzincir* yaklaşımına geçiş sürecine olumlu yönde katkı sunacağını öngörüyor.
Yorum 0