Gana'da kripto para resmen yasal: Merkez Bankası denetimi başlıyor

Gana'da kripto para işlemleri artık resmen yasallaştı. Ülke, bu faaliyetleri denetleyecek yasal bir çerçeve oluşturarak *kripto para* ticaretini Merkez Bankası kontrolünde güvenli hâle getirdi. Yeni yasa sayesinde dijital varlıklarla ilgili işlemler artık yasa dışı sayılmıyor ve resmi kurumlar tarafından denetleniyor.

24’ünde (yerel saatle), Gana Meclisi tarafından kabul edilen “Dijital Varlık Hizmet Sağlayıcılar Yasası” ile birlikte Gana Merkez Bankası, *kripto para* sektörünü resmen regüle edecek ana kurum haline geldi. Merkez Bankası Başkanı Johnson Asiama, geçtiğimiz Cuma günü düzenlenen yıllık şükran ayininde yaptığı açıklamada, *kripto para* ticaretinin artık sistematik risk yönetimini mümkün kılan bir çerçeve dâhilinde gerçekleşeceğini belirtti. Bu hamle, daha önce 2025 yılına kadar resmî regülasyon oluşturulacağını duyuran Asiama’nın planlarıyla da örtüşüyor.

Yeni yasayla Gana Merkez Bankası, *kripto para hizmet sağlayıcıları*na lisans verme ve bu kuruluşları denetleme yetkisine sahip oldu. Böylece yasa dışı faaliyetlerin önüne geçilmesi ve sektörde daha fazla güven tesisi hedefleniyor.

Asiama, bu düzenlemenin sadece yasal bir ilerleme olmadığını; aynı zamanda daha iyi politikalar, güçlü denetim ve etkili regülasyonların temellerini oluşturduğunu ifade etti. Ayrıca bu düzenlemenin Ganalı gençler ve teknoloji odaklı girişimciler için *finansal erişilebilirliği* artırmayı ve dijital finansal yenilikleri teşvik etmeyi amaçladığını da vurguladı.

Gana’nın bu adımı, ülkeyi Afrika’daki hızla büyüyen *kripto para* ekonomisinin merkezlerinden biri haline getirebilir. Blokzincir analiz firması Chainalysis'in 2025 Kripto Para Coğrafyası Raporu’na göre, Gana Temmuz 2024 - Haziran 2025 döneminde Sahra Altı Afrika’da en fazla *kripto para* transferi alan ilk beş ülke arasında yer aldı. Bu durum, yurtdışından para gönderme ihtiyacı, yetersiz bankacılık altyapısı ve teknolojiye yatkın genç nüfus gibi faktörlerle bağlantılı.

Aynı dönemde Nijerya, yaklaşık 62 milyar 600 milyon dolarlık *kripto para* alarak bölgedeki açık ara lider konumunu korurken, Güney Afrika'nın neredeyse üç katına ulaştı. Toplamda Sahra Altı Afrika bölgesi 138 milyar 540 milyon dolarlık on-chain işlem hacmine ulaştı ve bir önceki yıla göre %52’lik artış kaydetti. Bu oran, Asya-Pasifik ve Latin Amerika'nın ardından dünyanın en hızlı üçüncü büyümesi anlamına geliyor.

Gana'nın uygulamaya aldığı yeni düzenleme, bu hızlı büyüme sürecine kurumsal bir zemin kazandırarak hem kullanım alanlarını genişletmeyi hem de piyasa istikrarını sağlamayı hedefleyen stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.