Algorand(ALGO), staking hamlesiyle topluluk temelli yönetime geçti

Algorand(ALGO), 2025 yılı 1. çeyreğinde önemli değişiklikler geçirerek ekosistemindeki temel yapıları yeniden şekillendirdi. Messari Research tarafından yayımlanan güncel rapora göre, protokolün *daha fazla merkeziyetsizlik* ilkesine yaklaşması ve *staking* ödül sistemine geçişi, ekosistemde köklü etkiler yarattı. Bu dönüşüm, önceki *kilitleme tabanlı yönetişim* modelini sona erdirerek, doğrulayıcı merkezli katılıma dayalı bir yapının önünü açtı.

Ocak ayında başlatılan staking ödül programı, en az 30 bin ALGO tutan doğrulayıcılara doğrudan getiriler sunarak önceki sistemin yerine geçti. Bu modelin, uzun vadede ağdaki merkeziyetsizliği artıracağı ve mimarinin daha esnek hale gelmesini sağlayacağı öngörülüyor. *Yorum: Topluluk temelli yönetişime geçiş, Web3 ilkeleriyle tutarlı bir gelişme olarak değerlendirilebilir.*

Fiyatlarda yaşanan düşüşe rağmen Algorand protokolü güçlü bir gelir istikrarı sergiledi. ALGO fiyatı çeyrek boyunca %46’lık bir değer kaybıyla 0,33 dolardan 0,18 dolara düşmesine rağmen, ağ geliri yalnızca %22 azalarak 112 bin dolar olarak gerçekleşti. Bu durum, *katılımcıların aktif kalmaya devam ettiğini* gösteren bir işaret olarak yorumlandı. Özellikle işlem ücretlerine dayalı gelir akışının, fiyat dalgalanmalarından daha az etkilenmesi, uzun vadeli kullanıcı bağlılığını destekler nitelikte.

Stabil kripto paralar segmentinde USDC dikkat çeken bir büyüme yakaladı. USDC'nin piyasa değeri, bir önceki çeyreğe göre %150 artarak 133 milyon dolara ulaştı ve *Algorand üzerindeki baskın stabil kripto para* haline geldi. Bu yükseliş, ekosistemdeki toplam stabil kripto para piyasa değerini 135 milyon dolara taşıdı (çeyreklik artış: %137). Öte yandan, Tether(USDT)’in Algorand üzerindeki desteğinin azalması piyasa değerini %50’den fazla gerileyerek 800 bin dolara düşürdü.

DeFi tarafında ise teşvik sistemlerinin sona ermesinin etkisi hissedildi. Hedefli DeFi ödüllerini kapsayan TDR programunun sona ermesiyle TVL, %44 düşüşle 74,1 milyon dolara geriledi. Bu düşüşte Pact ve Tinyman gibi platformlardan yaşanan fon çıkışları belirleyici oldu.

Yönetişim modelinde yaşanan dönüşüm de öne çıkan başlıklardan biri oldu. 14. yönetişim döneminin sona ermesiyle birlikte *xGov Konseyi* yapısı devreye alındı. Bu konsey, bağış programlarını denetleyerek topluluk görüşlerini daha etkin yansıtmayı amaçlıyor. Böylece *uzman temelli temsili yönetişim* anlayışı ağ genelinde kurumsallaşma yolunda bir adım daha atmış oldu.

Staking’e konu olan ALGO varlıklarının dağılımı da yeni dönemin şekillendiğini gösteriyor. xGov Konseyi’nin faaliyete geçtiği dönemde, topluluğun kontrolündeki staking miktarı 1,02 milyar ALGO’ya ulaştı. Bu seviye, Algorand Vakfı'nın elindeki 497 milyon ALGO’yu geride bıraktı. Topluluğun toplam staking içindeki payı %67’ye ulaştı ve *merkeziyetsizlik yönünde atılan adımların hız kazandığı* gözlemlendi.

Teknik tarafta da önemli güncellemeler gerçekleşti. Algorand 4.0.1 sürümü ve NodeKit v1.3 yayınlandı. Yeni *heartbeat* mesaj yapısı ve MiMC hash operatörü ile akıllı kontrat verimliliği artırılırken, düğüm kurulumlarındaki sadeleştirme yeni katılımcılar için erişilebilirliği yukarı taşıdı.

Messari Research raporuna göre, Algorand 2025 yılı 1. çeyreğiyle birlikte staking tabanlı ödül mekanizmasını başarıyla uygulamaya alarak, vakıf odaklı yönetim anlayışından *topluluk öncelikli yönetime* geçişi tamamlayan bir yapısal dönüşüm gerçekleştirdi. Stabil kripto paralardaki büyüme, gelir istikrarı ve teknik gelişmelerin katkısıyla ağın ikinci çeyrekte daha güçlü bir yapıya ulaşması bekleniyor.