IoTeX, Quicksilver ve Realms ile yapay zeka altyapısını dönüştürüyor

Messari Research’e göre, IoTeX 2025’in ikinci çeyreğinde DePIN ile yapay zeka (AI) ajanlarını birleştiren *yeni nesil AI altyapısı* inşa sürecini hızlandırdı. Bu vizyonun merkezinde yer alan *Quicksilver* adlı çekirdek yapının ilk sürümünü yayınlayan proje, AI ajanları, yüksek hızlı blokzincirler ve merkeziyetsiz kimlik modülünü etkin şekilde entegre ettiği bir sistemi tanıttı. Kullanım oranı ve gelirler yavaşlasa da, IoTeX ortaya koyduğu teknolojik evrim ve büyüyen ekosistemi sayesinde veri tabanlı AI çağını şekillendiren bir merkez konumuna geçmeye hazırlanıyor.

Haziran 2025’te Quicksilver, belirli geliştirici gruplarına açık şekilde *deneysel bir lansmanla* kullanıma sunuldu. Bu sistem, IoTeX’in W3bstream adlı *off-chain hesaplama katmanı* ve ioID isimli *DID tabanlı cihaz kimliği* ile birlikte çalışarak AI modellerinin güvenilirlik ve bağlam algısını artırıyor. Kullanıcılar, API entegrasyonu veya sohbet arayüzü üzerinden bireysel AI ajanlarıyla doğrudan ya da çoklu etmen temelli sohbet ortamında etkileşim kurabiliyor. Quicksilver, OpenAI, Anthropic ve DeepSeek gibi büyük dil modelleriyle entegre edilmiş durumda ve DEX veri analiz platformu DeFiLlama, Messari Copilot ve güncel kripto araçlardan Noubila gibi projelerle de birlikte çalışıyor.

IoTeX ekosistemi ayrıca ‘Realms’ (Alanlar) adlı modelle büyümeye devam ediyor. Bu yapı; ulaşım, sağlık ve enerji gibi çeşitli sektörlerde veri sağlayıcıları, AI ajanları ve katkı sunan kişileri bir araya getirerek, gerçek zamanlı nesne verileriyle çalışan *IoT destekli zeka sistemleri* oluşturulmasını hedefliyor. Örneğin ulaşım odaklı bir Realm içinde araçlardan gelen *canlı veri akışları*, uzman etiketleme ve yapay zekaya dayalı güzergâh optimizasyonu ya da kaza tahmini gibi işlemler mümkün hale geliyor. Messari Research’e göre bu yapı, gelecekteki *veri temelli dijital ekonominin* temelini oluşturacak potansiyele sahip.

Bir diğer önemli gelişme ise doğrudan IoTeX ağı altyapısında gerçekleşti. 19 Haziran’da gerçekleştirilen v2.2.0 hard fork’u ile blok üretim aralığı 5 saniyeden 2,5 saniyeye düşürüldü ve teorik olarak ağın saniyede işlem kapasitesi (TPS) 2.000’e çıktı. Bu, DePIN uygulamaları ve AI süreçleri için gereken düşük gecikmeli ve gerçek zamanlı işlem yeteneklerine katkı sağlıyor. Ek olarak, Wormhole protokolü üzerinden Solana(SOL) ile *doğal zincirler arası entegrasyon* sağlandı ve IoTeX’in birlikte çalışabilirlik kapasitesi genişledi.

Öte yandan IoTeX’in on-chain kimlik altyapısı olan ioID modülü, bir önceki çeyreğe göre kayıt hızında yavaşlama yaşasa da geçen yıla kıyasla *yüksek büyümesini korudu*. ioID; cihazlara özel NFT kayıtları, bağımsız hesap yönetimi (MBA) ve akıllı sözleşme cüzdanları ile entegre çalışarak, doğrulanabilir cihaz verisi üretimini mümkün kılıyor. Bu yönüyle dağıtık AI modelleri ve merkeziyetsiz hesaplama sistemleri için *kritik işlevi* sürdürüyor. Messari Research, ioID’nin yalnızca bir DID çözümü değil, *bağımsız AI altyapılarının merkezi bileşeni* olduğunu vurguladı.

Ancak rakamsal göstergeler açısından çeyreklik düşüşler dikkat çekti. Günlük ortalama işlem sayısı %25 azalarak 222.300’e, günlük aktif cüzdan sayısı ise %26 düşerek 6.600’e geriledi. Bu düşüşte, geçtiğimiz çeyrekte sona eren Get Gotted Sezon 2 kampanyasının etkili olduğu tahmin ediliyor. Protokol geliri ise ioID kayıt ücretlerinde %93 gibi sert bir düşüş, gas ücretlerinde %17 ve DEX ücretlerinde %12 azalma ile birlikte %53 gerileyerek 94.800 dolarda kaldı.

Staking tarafında da küçük çapta düşüşler görüldü. Toplamda 121 yetkili, 3,6 milyar IOTX stake etti; bu rakam önceki çeyreğe göre 150 milyon IOTX daha az. IoTeX, %6 ila %11 arası değişen yıllık ödül oranları ile *staking ekonomisini güncellemeye* devam ediyor.

Özetle, IoTeX için 2025’in ikinci çeyreği sayısal değerlerdeki duraklamalara karşın *altyapı geliştirme ve vizyon genişlemesiyle* öne çıktı. Messari Research verilerine göre Quicksilver, ioID ve AI ajanları temelli Realms mimarisi, IoTeX’in sadece bir blokzincir platformu olmanın ötesine geçerek *fiziksel dünyaya köklenen yapay zeka servis ağına doğru dönüşmekte olduğunu* gösteriyor. Geliştirici sürümdeki Quicksilver’ın kitlesel erişime açılması ve Realms ekosisteminin resmen başlatılmasıyla birlikte *sektörün dikkati daha da artabilir* yorum.