Eylül geleneksel olarak finans piyasalarında zayıf performansla anılsa da, yapılan son araştırmalar bu yaygın görüşe ciddi şüphe düşürüyor. Amerika merkezli yatırım analiz platformu Market Radar’ın 3’ünde yayımladığı rapora göre, “Eylül’de sat” gibi ifadelerle özetlenen düşük performans algısı aslında istatistiksel olarak geçerliliği olmayan bir ‘batıl inanç’.
Market Radar’a göre, bu tür sezonsal anlatımlar çoğu zaman ‘ortalama’ verilere dayanıyor. Ancak analizlerde ‘ortalama’ yerine ‘medyan’ yani ‘orta’ değerin kullanılması, Eylül hakkında çizilen karamsar resmi önemli ölçüde değiştiriyor. Bu yönteme göre Eylül ayının medyan getiri oranı sadece -%0,3 seviyesinde. Yani sergilediği performans, mutlak bir düşüş ayı olarak nitelendirilmesi için yeterli değil.
Raporda dikkat çeken bir başka nokta da aylara göre getirilerin tahmin gücü oldu. Verilere göre yıl içindeki hiçbir ayın getirisi, istatistiksel anlamda anlamlı derecede tutarlı tahmin sunamıyor. Örneğin Aralık ayının kazanma oranı sadece %59’ken, Kasım için bu oran %41'e kadar geriliyor. Market Radar, eğer mevsimsel etkilerin gerçekten tutarlı olsaydı, bu oranların %50’nin oldukça üzerinde seyretmesi gerektiğini vurguladı.
Platform ayrıca istatistiksel güvenilirlik ölçümü olan p-değerini(p-value) kullanarak, aylık getiri oranlarının rastgelelikten ne kadar saptığını araştırdı. Sonuçlar, hiçbir ayın getirilerinin istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturmadığını gösterdi. Yani bu bağlamda mevsimsel desenler ‘sinyal’ değil, sadece ‘gürültü’. Raporda, piyasaların gerçek yönünü belirleyen asıl unsurun takvim değil; ekonomik büyüme, enflasyon ve likidite gibi ‘makroekonomik faktörler’ olduğu kaydedildi.
Bu bağlamda, Bitcoin(BTC) özelinde de Eylül ayının kötü performansı bir efsaneden ibaret olabilir. Son 12 yıl içinde 8 kez Eylül ayını negatif kapatmış olsa da, bu geriye dönük istatistik sadece ‘tesadüfi bir tekrar’ olabilir. Diğer yandan Bitcoin’in genellikle ayın ilk 12 günü içinde en yüksek ya da en düşük fiyatına ulaşma eğilimi olduğu yönündeki geçmiş veriler de dikkat çekiyor. 2017 ve 2021 gibi yıllarda Eylül ayında çift haneli düşüşler yaşanmış olsa da uzmanlar, bu tür istatistiklerin ağırlıklı olarak ‘sonradan açıklama’ (yorum) niteliğinde olduğunu ve öngörü gücü taşımadığını değerlendiriyor.
Güncel fiyat hareketlerine bakıldığında ise aşırı bir volatilite görünmüyor. Son 24 saatte Bitcoin fiyatı 108.538 ila 111.640 dolar (yaklaşık 1.5 milyon TL civarı) aralığında dalgalandı. Şu anda ise 110.500 dolar (yaklaşık 1.45 milyon TL) seviyesinde hafif bir artışla işlem görüyor. Bu, günlük yaklaşık %0.4’lük bir yükselişe denk geliyor.
Bununla birlikte Bitcoin, ağustos ortasında gördüğü 124.000 dolarlık (yaklaşık 1.72 milyon TL) zirveden yaklaşık %11 geride seyrediyor. Ancak yıllık bazda bakıldığında ise %88’lik etkileyici bir yükseliş kaydederek kripto piyasasında hâlâ ‘güvenli liman’ algısını korumayı başarıyor. Bazı analistler, yaz aylarında elektrik maliyetlerinin artmasıyla birlikte madencilerin satış baskısı oluşturduğunu, ancak sonbaharla birlikte bu etkinin zayıflayabileceğini dile getiriyor.
Özetle, ‘Eylül ayı düşüş demektir’ söylemi daha çok yatırımcı psikolojisini etkileyen bir anlatı. Uzmanlara göre takvim temelli korkular yerine, piyasaları yönlendiren temel trendleri ve ekonomik verileri analiz eden ‘soğukkanlı bir bakış açısı’ çok daha değerli.
Yorum 0