Ripple(XRP) ETF başvurusu yine ertelendi, Dogecoin(DOGE) öne geçiyor

Ripple(XRP) ve Dogecoin(DOGE) odaklı borsa yatırım fonları (ETF) için ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) onay süreci, beklenenden daha uzun sürdüğü için gecikmeye uğradı. Bu durum, daha önce spot ETF onayı alarak piyasada hızlıca yer edinen Bitcoin(BTC) ve Ethereum(ETH) ile keskin bir tezat oluşturuyor. Uzmanlara göre bu gelişme, dijital varlıklar arasındaki ‘düzenleyici eşitsizlikleri’ net bir şekilde ortaya koyuyor.

SEC, 10’unda (yerel saatle), Franklin Templeton’ın başvurusunu yaptığı Ripple ETF’si için nihai karar tarihini 15 Eylül’den 14 Kasım’a erteledi. Bu, şirketin mart ayında yaptığı ilk başvurudan bu yana yaşanan ikinci erteleme oldu. SEC, ek inceleme sürecine ve muhtemel risk analizlerine ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Başvuru sürecindeki bu ETF, piyasada yer almak isteyen 15’ten fazla Ripple ETF adayından yalnızca biri ve henüz hiçbiri SEC onayı alabilmiş değil. Buna rağmen tahmine dayalı yatırım platformu Polymarket’te, XRP ETF’sinin yıl sonuna kadar onay alma ihtimali %90’ın üzerinde gösteriliyor. Bu da yatırımcı beklentilerinin hâlâ yüksek olduğunu gösteriyor.

Dogecoin’in ETF sürecindeyse daha hızlı bir ilerleme dikkat çekiyor. Bloomberg ETF analisti Eric Balchunas’a göre Dogecoin ETF’si (DOJE), Rex-Ospray tarafından 18’ine doğru piyasaya sürülecek. Bu tarih, daha önce planlanan 12 Haziran’dan yaklaşık bir hafta sonrasına denk geliyor. Söz konusu gecikmeye rağmen, kurumsal yatırımcıların Dogecoin alımlarını artırdığı görülüyor. On-chain analiz şirketi Santiment’ın verilerine göre, 1 ila 10 milyon DOGE arasında varlık bulunduran cüzdan sayısı son 4 yılın en yüksek seviyesine ulaşmış durumda.

Ancak, bu iki ETF arasındaki farklılık sadece onay takvimiyle sınırlı değil. Asıl fark, benimsedikleri yapısal modellere ve buna bağlı regülasyon süreçlerine dayanıyor. Bitcoin ve Ethereum ETF’leri, ‘1933 tarihli Menkul Kıymetler Yasası’ ile uyumlu ‘grantor trust’ modeliyle çalışıyor. Bu model, varlığı doğrudan fiziksel olarak tutan bir yapıya dayanıyor. Geleneksel kripto ETF yapısı olan bu sistem, titiz bir denetim süreci ve kamuoyundan görüş alma gibi aşamalar sebebiyle hayli yavaş işliyor.

Dogecoin ETF’si ise ‘1940 tarihli Yatırım Şirketleri Yasası’ çerçevesinde şekillenen ‘kayıtlı yatırım şirketi’ (RIC) modelini benimsiyor. Bu model, Cayman Adaları’nda kurulmuş bir yan şirket aracılığıyla spot piyasalara maruz kalmayı mümkün kılıyor ve aynı zamanda türev ürünleri de portföyünde barındırabiliyor. Böylece daha esnek ve hızlandırılmış bir regülasyon süreci elde ediliyor. ETF uzmanı James Seyffart’a göre, DOGE ETF’si “SEC prosedürlerini dolaylı yoldan sadeleştiren yeni bir yasal mimariye” sahip.

Bu ‘regülasyon farkından’ yararlanarak geliştirilen yapı sayesinde, başlangıçta bir şaka olarak ortaya çıkan Dogecoin’in, uzun yıllardır sektörde bulunan Ripple’dan önce ETF olarak piyasaya çıkması oldukça dikkat çekici. Ripple her ne kadar güçlü bir ekosisteme ve ciddi kurumsal desteklere sahip olsa da, karşı karşıya olduğu belirsizlik hâlâ çözülmüş değil.

Sonuç olarak bu örnek, kripto para ETF’lerinin kaderini yalnızca projenin büyüklüğü ya da tanınırlığının değil, aynı zamanda kullanılan yapısal strateji ve yasal çerçevenin de belirlediğini gösteriyor. Önümüzdeki süreçte kripto piyasasında, regülasyonların daha net ve tutarlı hale getirilmesine yönelik çağrıların artması bekleniyor.