Vitalik Buterin'den dijital altyapı uyarısı: Açıklık ve doğrulanabilirlik şart

Ethereum(ETH) kurucu ortaklarından Vitalik Buterin, sağlık, finans ve yönetişim gibi kritik alanlarda kullanılan dijital altyapıların ‘açıklık’ ve ‘doğrulanabilirlik’ ilkelerine uygun olması gerektiğini vurguladı. Merkezileşmiş yapıların güvenlik ve güveni zedeleyebileceği konusunda uyarıda bulunan Buterin, daha şeffaf sistemlere geçiş çağrısı yaptı.

Yakın zamanda kişisel blogunda kaleme aldığı yazısında Buterin, dijital altyapının günlük yaşama hızla entegre olduğunu ancak kapalı ve şeffaf olmayan sistemlerin suistimale ve tekele yol açabileceğini belirtti. “Teknolojik gelişmelerden en çok faydalanan medeniyetler, sadece tüketen değil üretime doğrudan katılanlardı” diyen Buterin, ‘açıklık’ ve ‘doğrulanabilirlik’in dünya genelindeki parçalanmayı engelleyecek *güce* sahip olduğunu dile getirdi.

Buterin, dijital geleceğin şekillenmesinde harekete geçilmezse, dünyayı büyük teknoloji firmalarının inşa ettiği merkezileşmiş sistemlerin yöneteceğini ifade etti. Buna karşılık, daha iyi alternatiflerin mümkün olduğunun altını çizerek, doğrulanabilir teknolojilerin küresel sistemlerin merkezine yerleştirilmesi gerektiği görüşünü savundu.

Bu bağlamda özellikle sağlık sektöründeki kapalı sistemlerin ‘erişim kısıtı, veri tekeli ve gözetim risklerini’ beraberinde getirdiğini belirtti. Kapalı bilgi sistemlerinin kamu güvenini zedeleyebileceğini vurgulayan Buterin, COVID-19 aşılamalarında üretim ve iletişimin kapalı yapılmasının güvensizliğe yol açtığını söyledi. Buna karşılık, açık süreçler üzerinden ilerleyen ve maliyetleri azaltarak şüpheleri ortadan kaldırmayı amaçlayan PopVax gibi projelere olumlu yaklaştı.

Buterin’in açıklamaları, *merkeziyetsizlik teknolojilerinin toplumsal rolüne* yeniden dikkat çekti. Blockchain teknolojisinin yalnızca finansal işlemler için değil, yönetişim ve sağlık gibi kamuya açık alanlarda da güven altyapısı sunabileceğini vurgulayan bu çıkış, geniş yankı uyandırdı.