Geçtiğimiz bir yıl içinde kripto para geliştirici aktivitelerinde yaklaşık %40 oranında bir düşüş yaşandığı ortaya çıktı. Piyasada anlatı odaklı projelerin ön plana çıkmasıyla birlikte, protokol düzeyindeki asıl geliştirmelerin geri planda kaldığı yönünde endişeler artıyor.
Veri takip platformu Artemis Terminal’in 16 Mart 2024 tarihli verilerine göre, açık kaynaklı kripto projeler genelinde haftalık *aktif geliştirici* sayısı yaklaşık 7.600 olarak ölçüldü. Bu sayı, 17 Mart 2023’teki 12.380 kişiye kıyasla %38,6’lık bir azalmaya işaret ediyor. İstatistikler, 1.500’den fazla Web3 ekosisteminde yer alan geliştirici faaliyetlerine dayanıyor.
Uzmanlara göre bu düşüş yalnızca nicel bir gerileme olarak değil, aynı zamanda Web3 alanındaki uzun vadeli büyüme potansiyeli ve teknolojik ilerlemenin duraksadığına dair *uyarı* sinyali olarak değerlendiriliyor. Geliştirici sayısı, yalnızca yeni protokollerin oluşturulması değil, aynı zamanda mevcut altyapının sürdürülmesi açısından da önemli bir ölçüt olarak görülüyor.
Topluluk içinde de bu trende karşı eleştiriler artmaya başladı. Optimism katkıcısı Vinje Pandey, kişisel sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Bu veri noktası Web3’ün sağlık durumunu gösteren en net sinyallerden biri. İlginin başka yönlere kaymasıyla gerçekçi teşvikler ortadan kalktı ve verim yerine spekülasyon ön plana çıktı” ifadelerini kullandı. Pandey, ‘zincir üstü’ aktiviteler olmadan ödül yapılandırmasının anlamını yitirdiğini belirterek, ürünleri gerçekten geliştiren yazılımcıların gerektiği kadar ön planda olmadığını vurguladı.
Pandey, *hikâye merkezli projeler* yerine *geliştiriciler tarafından yönlendirilen anlatıların* çoğalması gerektiğini söyledi. Yalnızca kod bazında değil, kullanıcı deneyimini kapsayan bütünsel bir ürün geliştirme anlayışının öncelik kazanması gerektiğini dile getirdi.
Başka bir geliştirici olan Ben Ward ise, “Şu ana kadar piyasa ve risk sermayesi, gerçekten ürün ortaya koyan protokolleri ödüllendirmiş gibi görünüyor, ancak gerçekte kullanıcıya dokunan alanlar yalnızca meme coin’ler ve DeFi kumarhaneleriyle sınırlı” diyerek mevcut durumu eleştirdi. Ward, “Bu yapı sürdürülebilir değil. Kripto sektörü hâlâ insanların gerçekten kullanmak isteyeceği teknolojileri yaratmaktan çok uzakta” yorumunda bulundu.
2024’ün ilk çeyreğinde meme coin’ler, Web3 içindeki en yüksek getiriyi sağlayan ‘anlatı’ olarak öne çıktı. Herkesin kolayca token oluşturabileceği Pump.fun gibi protokoller sayesinde, token başlatma süreci ciddi biçimde kolaylaştı. Bu eğilim 2025’te de devam etti ve Başkan Trump dahi kendi *meme coin* token’ını piyasaya sürdü.
Pandey, “Belki de çok uzaklara geldik ama yanlış yöne yürüdük” diyerek, kripto para sektörünün yeniden ‘gelecek vizyonu’ ile hareket edebilmesi için tüm ekosistemin temellere geri dönmesi gerektiğini savundu.
Yorum 0