Zürih Üniversitesi'nden izinsiz AI deneyi Reddit kullanıcılarını hedef aldı

Zürih Üniversitesi araştırmacılarının, Reddit topluluk platformunda kullanıcıların izni olmadan yapay zeka(AI) temelli bir deney gerçekleştirdikleri ortaya çıktı. Deneyin, AI’nin kullanıcıların fikirlerini ne ölçüde değiştirebildiğini ölçmeyi amaçladığı belirtilirken, sürecin tamamen gizli yürütülmesi ciddi etik tartışmaları beraberinde getirdi.

Bu tartışmalı deney, Reddit üzerindeki ‘r/changemyview’ isimli tartışma panosunda yaklaşık dört ay boyunca sürdü. AI tarafından yazılan mesajlar üzerinden kullanıcıların fikir değiştirme eğilimleri gözlemlendi. Ancak platform yöneticileri ve kullanıcıların bu çalışmadan haberdar edilmemesi, tepkilerin odağı oldu.

26 Nisan’da topluluğun yöneticileri tarafından paylaşılan açıklamaya göre, araştırma ekibi çeşitli kişilik profillerini canlandıran AI hesapları kullandı. Bu hesaplar arasında mağdur destek çalışanları, cinsel şiddet mağdurları ya da bazı sosyal hareketlere karşı bireyler gibi hassas temsiller bulunuyordu. Topluluk yönetimi yapılanları kınayarak “Bu platform insan odaklıdır. Bilgilendirme yapılmadan AI kullanılması temel değerlerimizi zedeler” ifadelerini kullandı.

Deney, kullanıcıların daha önceki paylaşımlarından cinsiyet, yaş, siyasi eğilim ve etnik köken gibi bilgileri tahmin ederek bu profillere uygun yanıtlar sunan AI yorumları üzerinden yürütüldü. Deneye dair kaleme alınan taslak makalede, araştırmacıların AI aracılığıyla kullanıcı görüşlerinde küçük de olsa bir yönlendirme sağlamayı amaçladıkları açık biçimde yer aldı.

Yaşanan bu gelişmeler, AI teknolojisinin sosyal sorumluluğu ve akademik dünyadaki deney etiğini yeniden gündeme taşıdı. Özellikle hassas konuların tartışıldığı dijital ortamlarda kullanıcı izni olmadan veri toplanması veya müdahale edilmesi, yalnızca bilimsel etik ihlali değil; aynı zamanda kullanıcı güveninin de ihlali olarak değerlendiriliyor.

Yapay zekânın her geçen gün daha karmaşık ve ikna edici hale gelmesi, üniversite düzeyindeki deneylerin bile açık kurallar ve gözetim olmaksızın yapılabileceğini gösteriyor. Bu durum, dijital toplumda özel hayatın korunması ve insan onuruna yönelik kaygıları daha da derinleştiriyor.