AI temalı kripto paralarda sert düşüş: 530 milyar dolar buharlaştı

2025 yılında yapay zekâ (AI) odaklı kripto para piyasası sert bir düzeltme sürecine girdi. 2023 ve 2024 boyunca süregelen ‘AI çılgınlığı’ yerini beklenti düşüşüne bırakınca, ilgili projelere ait token’ların değeri yaklaşık %75 eridi. Bu düşüşle birlikte toplam 530 milyar dolarlık piyasa değeri buharlaştı.

25’inde (yerel saatle), analiz firması CryptoPresales.com’a göre AI ve büyük veri temalı kripto paraların değeri yıl sonuna kıyasla %75 oranında düştü. Piyasa genelindeki değer kaybı yaklaşık 530 milyar dolara ulaşırken, yalnızca Aralık ayında 100 milyar dolarlık bir düşüş yaşandı.

2023 yılında yapay zekâ, makine öğrenimi ve blokzincir altyapısına yönelik ilginin artmasıyla AI temalı token’lar büyük bir yükseliş görmüştü. Ancak 2025’e girilmesiyle birlikte piyasa *likiditesi* sert biçimde azalınca yatırımcılar panik satışlara yöneldi. Projelerin sayısının hızla artması ve teknolojik altyapılarının yetersizliğiyle ilgili şüpheler de bu satışlara zemin hazırladı.

AI token’ları, 2024 yılının başında toplam 449 milyar dolarlık piyasa değeriyle tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ancak aynı yılın Ağustos ayına kadar bu değer neredeyse yarıya düştü. O dönemde ABD hükümetinin Çin’e yönelik AI çip ihracatını sınırlaması ve küresel *jeopolitik gerilimlerin* artması piyasa üzerinde baskı oluşturdu. Buna ek olarak, erken yatırımcıların kâr realizasyonu yapması satış baskısını artırdı.

Yılın ikinci yarısında projelerin blokzincir üzerinde daha fazla uygulama hayata geçirmesiyle güçlü bir toparlanma görüldü. Piyasa değeri 157% artarak 555 milyar dolar seviyesine çıktı. Ancak 2025’e girildiğinde yükseliş ivmesi tamamen kayboldu. Özellikle küçük ölçekli ve yüksek riskli token’lardan yatırımcıların uzaklaşması, düşük likidite çevresinde satış dalgasını hızlandırdı.

CoinMarketCap verilerine göre, AI ve büyük veri kategorisindeki toplam piyasa değeri 2025 Nisan itibarıyla 168 milyar dolara düştü. Bu, sadece bir yıl içinde %63 düşüş yaşandığını gösteriyor. 3. çeyrekte gelen kısmi toparlanma 4. çeyrekte yeniden düşüşe dönerken, Kasım ayında 40 milyar dolar ve Aralık ayında 100 milyar dolar piyasa dışına çıktı.

Üstelik piyasadaki büyük projeler bile bu düşüşten kaçamadı. En değerli 10 AI ve veri token’ından 8’i %70’in üzerinde değer kaybı yaşadı. Artificial Superintelligence Alliance %84 değer kaybetti. Render(REN) ve The Graph(GRT) ise %82 oranında geriledi. 2024’te %3.500’e yakın yükseliş yaşayan Virtuals Protocol bile 2025’te %73 düşerek yükselişini neredeyse tamamen geri verdi.

Kripto fenomeni Steven(@meta_hess), “Piyasa önce sahte teknolojiye aşırı tepki verdi, sonra gerçek AI ortaya çıkınca balon patladı” yorumunu yaptı. Uzmanlara göre bu dalgalanmanın temelinde, hızla piyasaya sürülen ancak teknolojik olarak yetersiz kalan birçok projenin yarattığı *yatırımcı yorgunluğu* yatıyor. Pek çok proje gerçek kullanım senaryoları yerine sadece pazarlama stratejileriyle öne çıkınca, yaşanan değer kaybı kaçınılmaz hale geldi.

Önümüzdeki süreçte, yapay zekâ ile blokzincir teknolojisinin *gerçek ve sürdürülebilir entegrasyonu* ön plana çıkabilir. Sadece teknik altyapısı güçlü ve kullanımı net projelerin hayatta kalacağı bir ‘eleme süreci’ başladı. Yatırımcılar artık kısa vadeli trendlere değil, uzun vadede değer sunabilecek projelere odaklanmak zorunda kalabilir.