Web3’te sosyal ve yapay zeka DApp kullanımı artıyor, DeFi geriliyor

Web3 alanındaki günlük etkinlik verileri 2025’in ikinci çeyreği boyunca yaklaşık 24 milyon adetle *istikrarlı bir şekilde* devam etti ancak bazı *sektörel kaymaların* işaretleri görünmeye başladı. Özellikle işlem hacmi açısından bakıldığında, merkeziyetsiz finans(DeFi) hâlâ önemli bir paya sahip. Öte yandan, Ethereum(ETH) ağında gerçekleşen gas kullanımı incelendiğinde, gerçek varlıkların tokenlaştırılması(RWA), merkeziyetsiz altyapı(DePIN) ve yapay zeka(AI) odaklı projelerin öne çıktığı görülüyor. Bu durum zincir içi trendlerin yanı sıra, token piyasasında da belirli sektörlerin öne çıktığını gösteriyor.

Büyük ölçekli akıllı sözleşme platformlarına dayalı coin’ler ile RWA ve gelir odaklı DeFi token’ları, genel kripto para piyasasına oranla daha yüksek getiri sağladı. Ancak, yoğun anlatılara rağmen *AI ve DePIN odaklı token’ların görece zayıf performans sergilemesi*, yatırımcıların yalnızca cazip anlatılardan ziyade gerçek ağ kullanımı ve sürdürülebilir kazanç modellerine dayalı projelere daha çok değer verdiğini ortaya koyuyor.

DappRadar’ın son raporuna göre, 2025’in ikinci çeyreğinde günlük benzersiz aktif cüzdan (UAW) sayısı yaklaşık 24 milyon düzeyinde sabit kaldı. Ancak sektör bazındaki aktivitelerde dikkat çekici hareketlilik yaşandı. Kripto oyunları, toplam pazarın %20’sinden fazlasını elinde tutarak hâlâ lider sektörü oluşturuyor ancak geçtiğimiz çeyreğe kıyasla düşüş kaydetti. DeFi sektörü ise %26’dan %19’un altına gerileyerek daha belirgin bir düşüş yaşadı. Buna karşılık, *sosyal ve yapay zeka odaklı dağıtık uygulamalar(DApp)* gözle görülür bir yükseliş gösterdi.

Sosyal DApp tarafında, *Farcaster* günlük yaklaşık 40 bin UAW ile öne çıkarken, AI alanında temsil edilen *Virtual Protocol (Virtual)* isimli, ajan tabanlı projede haftalık bazda yaklaşık 1.900 aktif cüzdan kaydedildi. Bu veriler, özellikle erken aşamadaki teknoloji benimseme hızını göstermek açısından önemli. Aynı zamanda *yeni kategorilerin gerçekten aktif kullanımda olduğu* fikrini destekliyor.

UAW, bir DApp ile etkileşim kuran benzersiz cüzdan sayısını ifade ettiğinden, *kullanıcı tabanının yaygınlığını değerlendirmede temel metrik* olarak öne çıkıyor. Bununla birlikte, bot faaliyetleri veya çoklu cüzdan kullanımı gibi unsurlar metrikte sapmaya yol açabileceği için, daha sağlıklı bir analiz için tamamlayıcı verilerle birlikte değerlendirme yapılması gerekiyor.

Genel olarak, Bitcoin(BTC) dışındaki kripto paralar yani altcoin’ler, yalnızca spekülatif araçlar olmakla kalmayıp, Web3 ekosistemi içindeki *spesifik sektörlerin göstergesi* niteliğini de taşıyor. Token fiyatının ötesinde gas kullanımı, işlem sayısı ve aktif cüzdan gibi veriler, ilgili sektörün mevcut durumunu ve gelecekteki büyüme potansiyelini anlamak açısından önemli sinyaller veriyor. Dolayısıyla altcoin piyasasına dair derinlemesine bir anlayış, yalnızca fiyat hareketlerini analiz etmekten öte, yapısal işleyişi ve kullanım gerçekliğini okumakla mümkün.