USDe'nin peg kırılması sentetik sabit kripto paralara güveni sarstı

USDe’nin fiyatı kısa süreliğine dolar ‘koruma bandından’ çıkınca, piyasalarda sentetik sabit kripto paralara olan güven bir kez daha sarsıldı. Uzmanlar, bu kırılmanın arkasında ekim ayında yaşanan büyük çaplı tasfiye olayının ardından süregelen yatırımcı çıkışının etkili olduğuna dikkat çekiyor.

10x Research'e göre, 10 Ekim'de yaşanan kripto para çöküşü piyasadaki ‘boğa trendini’ aniden ‘kaldıraç azaltma’ evresine geçirdi. Yaklaşık 1,3 trilyon dolar tutarındaki piyasa değeri buharlaştı ki bu, o dönem toplam kripto piyasasının yaklaşık %30’una denk geliyordu. Bu sert düşüş, Ethena tarafından geliştirilen sentetik sabit kripto para USDe’ye de doğrudan etki etti.

USDe, geleneksel sabit kripto paralardan farklı olarak fiziksel dolar destekli değil; türev araçlara dayalı koruma stratejileri ve sentetik teminat yapısına güveniyor. Ancak bu model, yüksek piyasa oynaklığı durumunda doğası gereği ‘yapısal kırılganlık’ ile karşı karşıya kalabiliyor. CoinMarketCap verilerine göre, 9 Ekim'de yaklaşık 14,7 milyar dolar olan USDe'nin piyasa değeri, iki ay içerisinde 6,4 milyar dolara düştü. Bu da yaklaşık 8,3 milyar dolarlık yatırımın sistemden çıktığı anlamına geliyor.

Kriz anında dikkat çeken nokta, 10 Ekim’de Binance’te USDe fiyatının 0,65 dolara kadar düşerek geçici olarak ‘peg’ dışına çıkmasıydı. Ancak Ethena Labs’in kurucusu Guy Young, bu durumun Binance'in kullandığı Oracle sistemindeki 'teknik bir arızadan' kaynaklandığını savundu. Young, token’ın teminat yapısı ve geri alım mekanizmasında herhangi bir sorun olmadığını vurguladı.

Aynı gün içerisinde yaklaşık 2 milyar dolarlık USDe, büyük merkeziyetsiz finans platformlarında sorunsuz şekilde geri çekilmişti. Ayrıca diğer büyük borsalarda USDe fiyatı önemli bir sapma göstermedi. Şu anda USDe, 0,9987 dolar düzeyine yeniden yükseldi.

Piyasa sarsıntısı sadece USDe ile sınırlı kalmadı. Kripto paralar genelinde işlem hacmi yüzde 50 oranında düşerken, ABD borsalarındaki spot Bitcoin(BTC) ETF’lerinde 5 milyar dolarlık çıkış gözlendi. 10x Research, yaşananların panik satışı yapan bireysel yatırımcılardan çok ‘düzenlenmiş kurumsal fonların planlı çıkışı’ olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.

Ayrıca Bitcoin'in hisse senetleri veya altınla olan korelasyonunu yitirmesi de dikkat çekiyor. Son dönemde BTC, klasik makroekonomik göstergelere karşı duyarsız kalıp ‘izole bir yüksek riskli varlık’ gibi davranıyor. Bu durum, Bitcoin’in artık ‘enflasyondan korunma aracı’ kimliğinden çok ‘bağımsız spekülatif yatırım’ olarak sınıflandırılmaya başladığını gösteriyor.

Yorum: USDe özelinde yaşanan teknik aksaklık, sabit kripto projeleri için sistemsel güvenin ne kadar kırılgan olduğunu yeniden ortaya koydu. Teknolojik altyapı kadar, yatırımcı psikolojisi ve kurumsal likidite hareketleri de benzer projelerin kaderini belirleyecek gibi görünüyor.