Bitcoin(BTC) dolandırıcılığına karşı Chainabuse ve Scamwatch devrede

Kripto para dolandırıcılıkları giderek daha ‘sofistike’ ve yaygın hale geldikçe, mağdur yatırımcıların sayısı da hızla artıyor. Özellikle Bitcoin(BTC) odaklı dolandırıcılık yöntemleri artık şaşırtıcı bile değil. Ancak bu tarz vakalar sadece “kandırıldım” diyerek kapatılmamalı. Zor olsa da bu tür olaylar yetkili platformlara bildirilerek hem daha fazla zararın önüne geçilebilir hem de suçluların tespiti için katkı sağlanabilir.

Bu konuda öne çıkan iki platform var: Chainabuse ve Scamwatch. Bu platformlar, kripto para dolandırıcılıklarını raporlayarak yayılmasını engellemeye odaklanıyor. Yasal işlem yetkileri olmasa da, çeşitli ülkelerdeki emniyet birimleriyle bilgi paylaşarak dolaylı yoldan soruşturmalara destek veriyorlar.

Chainabuse, dünya çapındaki bir ekip tarafından yürütülen kamusal bir bildirim platformu. Kullanıcılar sahte Bitcoin cüzdan adresleri veya kimlik avı (phishing) siteleri gibi çok çeşitli dolandırıcılık türlerini kolayca rapor edebiliyor. Bu sistem, kripto para şirketleriyle gerçek zamanlı olarak bilgi paylaşıyor ve benzer vakaları analiz ederek büyük çaplı dolandırıcılık zincirlerinin ortaya çıkarılmasına yardım ediyor. Paylaşılan bilgiler yeni mağduriyetlerin önlenmesinde önemli bir referans noktası haline geliyor.

Scamwatch ise Avustralya Rekabet ve Tüketici Kurumu (ACCC) tarafından işletiliyor. Dolandırıcılıkla ilgili bilinçlendirme çalışmaları ve veri toplama görevini üstleniyor. Tek tek vakalarla ilgili soruşturma yürütmese de, elde edilen veriler doğrudan kamu kurumlarıyla paylaşılıyor ve ülke genelinde politika yapımında kullanılıyor. Platform, resmi web sitesi ve kamuoyu bilgilendirme materyalleri üzerinden vatandaşları koruyucu önlemler konusunda yönlendiriyor.

Bu iki platformun ortak noktası ‘bildirim yoluyla caydırıcılığı’ artırmaları. Chainabuse sayesinde dolandırıcılık ağları haritalanabilirken, Scamwatch bildirilen içerikleri kamu otoriteleriyle paylaşarak toplumu daha güvenli hale getiriyor. Ama her şeyden önce önemli olan, kişisel farkındalık. “Garantili kâr” vaatleri veya şüpheli bağlantılar içeren teklifler konusunda dikkatli davranmak, karşı tarafın kimliğini ve cüzdan adresini kontrol etmek gibi basit adımlarla birçok sorun baştan önlenebilir.

2024 yılında FBI’ın İnternet Suçları Şikayet Merkezi(IC3)’ne 140 binden fazla kripto para dolandırıcılığı vakası bildirildi ve toplam zarar 9,3 milyar doları (yaklaşık 12 trilyon 927 milyar TL) aştı. Özellikle 60 yaş üzerindeki bireyler en fazla mağdur olan kesim oldu. Bu yaş grubuna ait yaklaşık 33 bin dolandırıcılık vakası, 2,8 milyar dolarlık (yaklaşık 3 trilyon 892 milyar TL) zararla sonuçlandı. Bu veriler, kripto suçlarının ne kadar ciddi boyutlara ulaştığını ve bilinçli hareket etmenin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyor.

Bitcoin(BTC) dolandırıcılığına dair bir şikayette bulunurken mümkün olan en fazla detayın toplanması öneriliyor: olayın özeti, karşı tarafın cüzdan adresi ve haberleşme geçmişi gibi bilgiler süreci hızlandırıyor. Chainabuse üzerinde “dolandırıcılık türü” seçildikten sonra ekran görüntüleri ve açıklamalarla desteklenen bir bildirim yapılabiliyor. Kişisel bilgilerin paylaşılmaması gerekiyor. Belki zararınızı kurtaramayabilirsiniz, ama yapacağınız bir ihbar, başkasının aynı tuzağa düşmesini engelleyebilir.