Bitcoin(BTC) dahil 150 milyar dolarlık tasfiye: Kripto piyasası Ekim'de çöktü

2025’te kripto para piyasasında yaşanan zorluklar arasında en dikkat çekici gelişmelerden biri, Bitcoin(BTC) dahil olmak üzere toplamda yaklaşık 150 milyar dolarlık (*yaklaşık 216 trilyon 750 milyar Kore wonu*) zorunlu tasfiye yaşanması oldu. Özellikle 10 Ekim’de (yerel saatle) gerçekleşen tasfiye dalgası, piyasaya tarihin en sert darbelerinden birini vurarak tüm zamanların en büyük tasfiye günü olarak kayda geçti.

Kripto türev verilerini analiz eden CoinGlass’ın 24’ünde paylaştığı rapora göre, yıl boyunca her gün ortalama 400 ila 500 milyon dolar arasında kaldıraçlı işlem tasfiye edildi. Bu veriler, sürekli bir *yüksek riskli yatırım eğilimi* olduğunu gösteriyor. Raporda, tasfiyelerin büyük çoğunluğunun piyasa dengelerini majör olarak etkilemeyecek düzeyde kaldığı belirtilse de bazı ‘aşırı durumlar’ piyasayı sarsıcı şekilde etkiledi.

10 Ekim'deki tasfiye miktarı ise rekor kırarak 19 milyar dolara ulaştı. Bitcoin dahil olmak üzere hem uzun (long) hem de kısa (short) pozisyonların aynı anda kitlesel şekilde tasfiye edilmesi, işlem hacminde tarihi seviyelere yol açtı. CoinGlass, bazı borsaların gecikmeli veri açıklaması ve piyasa yapıcılardan gelen bilgileri göz önüne alarak, gerçek zarar boyutunun 30 ila 40 milyar dolara kadar çıkmış olabileceğini tahmin ediyor.

Bu özel günde yaşanan tasfiye sürecinin yaklaşık %90’ı uzun pozisyonlardan kaynaklandı. Bu durum, yatırımcıların piyasa yükselişine yönelik *aşırı iyimser* beklentiler taşıdığını ve pozisyonların çok yüksek kaldıraçla açıldığını kanıtladı. CoinGlass bu tabloyu, "yüksek değerlemeler üzerine kurulu bir iskambil evi" olarak tanımlayarak, piyasanın dışsal şoklara karşı son derece savunmasız hale geldiğini vurguladı.

Yıkımın fitilini ise Başkan Trump’ın 10 Ekim’de yaptığı Çin politikalarına dair açıklamalar ateşledi. Trump, Çin mallarına %100 oranında gümrük vergisi getirme niyetini duyurdu. Bu açıklama, piyasada yeniden bir ABD-Çin ticaret savaşı korkusunu tetikleyerek yatırımcıların "riskten kaçış" moduna geçmesine neden oldu. Sonuç olarak oldukça kırılgan bir yapıya oturan piyasa, zincirleme şekilde çökmeye başladı.

CoinGlass'a göre bu açıklama krizin yalnızca görünen yüzüydü. Asıl sorun, uzun süredir biriken *yüksek kaldıraçlı işlem yükü* ve spot-futures piyasaları arasındaki dengesizlikti. Trump'ın duyurusu ise adeta barut fıçısının üzerine düşen kıvılcım işlevi gördü.

Bugün itibarıyla Bitcoin fiyatı yaklaşık 87.400 dolar seviyesinde işlem görüyor. Piyasa, son 24 saatte %2 oranında değer kaybederek hala haber sonrası sarsıntıların etkisinden çıkabilmiş değil.

‘yorum’: Bu gelişme, kaldıraçlı işlemlerin ne denli riskli olabileceğine ve tek bir haberle tüm sistemin nasıl çözülebileceğine dair çarpıcı bir örnek olarak değerlendirilebilir. Özellikle perakende yatırımcıların kaldıraç kullanımı konusunda daha bilinçli ve temkinli olması gerektiği bir kez daha ortaya kondu.