Bitcoin(BTC) savunucusu olan Saifedean Ammous, ‘paranın temel özellikleri’ konusunda hangisinin daha önemli olduğuna dair tartışmalı bir görüş ortaya koydu. Cointelegraph ile yaptığı röportajda, gizlilikten çok paranın ‘değer saklama’ özelliğinin ön planda olması gerektiğini savundu.
‘Bitcoin Standardı’ kitabının yazarı olan Ammous, “Değeri düşmeyen bir paraya olan talep mi daha fazla, yoksa gizliliği sağlayan bir paraya mı?” diyerek gizliliğe yönelik aşırı beklentilere yönelik eleştiride bulundu.
Ammous, gizlilik odaklı kripto paralardan Zcash(ZEC) hakkında açık bir dille eleştiride bulundu ve “Zcash baştan sorunlu bir yapı üzerine kuruldu” dedi. Özellikle 2016’daki lansman sırasında kullanılan ‘güvenilir kurulum’ (trusted setup) modelini hedef alarak, “Bu yapı birkaç kişiye koşulsuz güvenmeyi gerektiriyor. Böyle saçma bir şeye ilgi duymam” ifadelerini kullandı.
Zcash, işlemleri tamamen gizleyen ‘gizli (shielded)’ adreslerle çalışıyor ve işlemlerin geçerliliğini sıfır bilgi kanıtı (zk-proof) teknolojisiyle ispatlıyor. Ancak Ammous, “Anonimlik sayesinde kazanılanlar, şeffaf arzın izlenebilirliğinden vazgeçmeye değmez” diyerek bu tarz projelere güvenmediğini belirtti.
Ammous’un açıklamalarına karşılık, gizlilik odaklı projeleri destekleyen kesimden hızlı tepkiler geldi. Blockchain geliştiricisi Helios’un kurucu ortağı Mert Mumtaz, “Gizlilik ve değer saklama karşıt değil, birlikte ilerleyebilir. Gizlilik olmayan bir para, devletin istediği zaman el koyabileceği bir varlıktır” diyerek görüşe itiraz etti. Digital Currency Group’un başkanı Barry Silbert ise “Eskiden tüm Bitcoin savunucuları gizliliği önemsiyordu, hala bunu savunan çok kişi var” sözleriyle tepki gösterdi.
Zcash’in kurucu ortağı Zooko Wilcox da, Kanada’da kamyoncuların başlattığı protesto sırasında hükümetin Bitcoin adreslerini takip edebilmesine dikkat çekerek, blokzincirin şeffaflığının bazen kullanıcılar için dezavantaj yaratabileceğini belirtti.
Yaşanan bu tartışma, blokzincir dünyasında merkeziyetsiz ve özgür bir para birimi yaratmak için hangi özelliklerin gerçekten ‘olmazsa olmaz’ olduğuna dair derin bir ayrışmaya işaret ediyor. Gizlilik teknolojileri, bir yandan kripto paraların özerkliğini artırırken, öte yandan şeffaflığı azaltarak denetlenebilirliği zorlaştırabiliyor.
yorum: Bitcoin’in ‘değer saklama’ özelliğine odaklanması ile Zcash ve Monero(XMR) gibi projelerin ‘gizlilik’ hedefi arasındaki fark, yatırımcıların varlıklarını çeşitlendirirken bu teknolojik yaklaşımları göz önünde bulundurmasını gerektiriyor. Özellikle devlet gözetiminin arttığı ortamda ‘gizlilik’ gün geçtikçe daha önemli bir kriter haline geliyor.
Yorum 0