Citrea, Bitcoin(BTC) için devrim niteliğinde Katman-2 çözümü sunuyor

Küresel kripto para araştırma platformu CoinEasy, yayımladığı son raporda Bitcoin(BTC) ağının uzun süredir devam eden ‘ölçeklenebilirlik’ sorununa çözüm getirebilecek yeni bir Katman-2 çözümüne dikkat çekti. Raporda öne çıkan Citrea isimli bu çözüm, Bitcoin’in güvenliğini korurken işlem kapasitesini önemli ölçüde artırabilecek olmasıyla sektörde ‘öncü’ bir çözüm olarak değerlendiriliyor.

Bitcoin, yüksek güvenlik seviyesi ve merkeziyetsiz yapısıyla öne çıksa da saniyede yalnızca yaklaşık 7 işlem gerçekleştirebilmesi nedeniyle ölçeklenebilirlik eleştirilerine sürekli hedef oluyor. Bu kısıtlı işlem kapasitesi, yüksek işlem ücretleri ve gecikmelere yol açarken kripto paranın yaygın benimsenmesini de zorlaştırıyor. Lightning Network ya da Liquid gibi önceki Katman-2 çözümleri bu alanı iyileştirmeye çalışmış olsa da tamamen etkili çözümler sunamadı.

Bu noktada ortaya çıkan Citrea, CoinEasy’ye göre farklı ve yenilikçi bir yaklaşım getiriyor. İşlemler çoğunlukla blokzincir dışı (off-chain) bir sistemde işleniyor ve bu işlemler, sıfır bilgi ispatları (ZKP) şeklinde özetlenerek Bitcoin ana zincirine yükleniyor. Bu yöntem sayesinde ölçeklenebilirlik, gizlilik ve güvenlik gibi kritik noktalar bir araya getiriliyor.

Citrea, 2024 yılında Chainway Labs tarafından geliştirildi ve Galaxy ile Founders Fund'dan toplam 16,7 milyon dolar yatırım aldı. Sistem, BitVM ve Basit Ödeme Doğrulama (SPV) temelli bir kilitleme-açma mekanizmasıyla BTC ve cBTC arasında çift yönlü köprü işlevi görüyor. Citrea’nın dahili token’ı olan cBTC, BTC’nin BitVM’e gönderilip SPV ile kanıtlanmasıyla üretiliyor. Geri çekim işleminde ise sıfır bilgi ispatı ile birlikte SPV kanıtı sunularak BTC geri kazanılıyor.

Citrea’nın mimarisi de dikkat çekici bir şekilde tasarlanmış. Full node’lar Katman-2 zincirin durumunu saklıyor ve mevduat ile ispat doğrulamasından sorumlu. Sequencer işlemleri zincir dışında hızla sıralayıp blok oluştururken, prover işlemleri sıkıştırıyor ve light node’lar düşük kaynakla durumu kontrol ediyor. Bu yapı sayesinde sadece işlem sayısı değil, aynı zamanda gizlilik, doğruluk ve verimlilikte de gelişmeler hedefleniyor.

CoinEasy, Citrea’ya dair öngörülerde de bulundu. Rapor, Citrea’nın Bitcoin ağında akıllı kontratları çalıştırma imkânı doğurması hâlinde, DeFi ve merkeziyetsiz uygulamalar (dApp) alanında Bitcoin’in kullanımının büyük oranda artabileceğini ileri sürüyor. Ethereum(ETH) seviyesinde karmaşık işlemlerin mümkün hâle gelmesi, özellikle geliştiriciler ve kurumsal yatırımcılar açısından ilgi çekici olabilir yorumunda bulunuluyor.

Ayrıca, şu anda tartışılan OP_RETURN bayt sınırının kaldırılması da Citrea’nın gelişimi açısından olumlu etki yapabilir. Bu sayede ana zincire daha fazla meta veri gömülü hâlde eklenebilirken, işlevsel genişleme ve geliştirme özgürlüğü açısından önemli kazanımlar elde edilebilir. Ancak buna karşılık, daha ‘gelenekçi’ topluluk üyeleri zincir üzerinde oluşabilecek yük artışına yönelik endişelerini sürdürüyor.

Geleceğe yönelik planlar arasında Lightning Network ile ‘güvene dayalı olmayan’ BTC alışverişine imkân tanıyan *atomik takas*, daha gelişmiş SPV entegrasyonu ve dApp ekosisteminin genişletilmesi bulunuyor. Bu gelişmelerin, kurumsal yatırım fonlarının erişimini de kolaylaştırabileceği öngörülüyor.

“Citrea her kullanıcıya hitap etmeyebilir. Ancak Bitcoin’in ölçeklenebilirliğini devrimsel biçimde artırabilecek bir girişim. Eğer bu potansiyel somut hâle gelirse, Bitcoin’in üzerinde yeni bir inovasyon çağı başlayabilir” yorumunu yapan CoinEasy, Citrea’yı şu an kripto dünyasında yakından takip edilmesi gereken başlıca ‘teknolojik atılımlardan’ biri olarak konumlandırıyor.